استاد حبیباللهخان گرگینپور، نوازنده برجسته سهتار قشقایی، آخرین بازمانده از نسل شاگردان استاد داود نکیسا است که پشت در پشت نوازنده بودهاند.
طبیعی است که درک محضر استادی چون داود نکیسا برای هر هنرمندی غنیمت است، چه برسد به حبیبالله گرگینپور که با وجود کوچکبودن، تعجب استاد داودخان نکیسا را برمیانگیزد و شروع میکند به آموزشدادن او.حبیبالله گرگینپور برادری داشت به نام الیاس که نزد استاد نکیسا مشق میکرد اما در امتحان پایانی، استاد از او راضی نبود. در همان ایام و همزمان با غیبتهای الیاس از منزل، حبیبالله خردسال با وجود اینکه 7 سال بیشتر نداشت، با کمک مادر و حضور در پشت پردههای سیاهچادر استاد نکیسا، به مدد استعدادش بهقدری سهتارنوازی آموخت که الیاس ترجیح داد سهتار را رها کند و بهدست حبیبالله بسپرد. نکیسا که دید حبیبالله از استعداد شگرفی برخوردار است، استادی او را بهعهده گرفت و با این کار، تربیت یک نسل را تضمین کرد اما حالا و با گذشت چندین دهه، حبیب در کمال تنهایی گرفتار بستر بیماری شده است و کمتر کسی او را به یاد میآورد. پروین بهمنی که از محققان برجسته موسیقی قشقایی است، در این زمینه با ما همکاری کرد و پرسشهای ما را اگرچه کوتاه، پاسخ گفت. بخوانید:
خانم بهمنی وضعیت جسمانی حبیبالله خان گرگینپور چطور است؟ متاسفانه ایشان را از بیمارستان الزهرا در اصفهان به منزلش در آباده منتقل کردهاند اما این سبب نمیشود که استاد و دوستدارانش امید خود را از دست بدهند. توکل ما بر خداست و امیدواریم هرچه زودتر از بستر بیماری به عافیت بیرون بیایند.
درباره مکتب و شیوه سهتار نوازی استاد گرگینپور توضیحاتی میفرمایید؟ استاد گرگینپور در واقع آخرین شاگرد مکتب استاد داود نکیسا است که میتوان او را در حال حاضر برجستهترین نوازنده سهتار قشقایی در ایران دانست. جالب اینجاست که اگر شما با ایشان ملاقات میکردید، میدیدید تا همین اواخر با همان حس و حال و قدرت همیشگی ساز میزد.
تا آنجایی که بهخاطر دارم، رایزنی کرده بودید تا سازمانفرهنگی ـ هنری شهرداری از نکیسا و گرگینپور تجلیل کند، چه شد؟ من تقریبا 6 ماه پیش از سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری خواهش کردم علاوه بر یادی از استاد داود نکیسا از حبیباللهخان گرگینپور هم تجلیل کند اما وقتی این تقاضا وارد پروسه نامه نگاری شد، زمان از دست رفت و در همین ایام استاد گرگینپور هم در بستر افتاد. در واقع این فرصتسوزی بهنوعی کملطفی بود به تاریخ، فرهنگ و موسیقی قشقایی.
چرا خود قشقاییها دست به این اقدام نزدند؟ متاسفانه قشقاییها چندان توجهی به اصل مقولات فرهنگی خود ندارند و به اساتید فن، بها نمیدهند. شما ببینید، هادی نکیسا، پسر استاد داود نکیسا 9 فرزند دارد اما هیچکدام از این بچهها ساز نمیزنند و در واقع با این اتفاق نسل نکیساهای نوازنده منقرض شده است. عمده دلیل این اتفاق، بیتوجهی قشقاییهایی است که مدعی فرهنگیبودن هستند.
حبیباللهخان قشقایی از چه امتیاز شخصیتی ویژهای برخوردار است؟ حبیبخان نهتنها یک نوازنده چیرهدست، بلکه یک پدر و یک انسان متعالی و فوقالعاده است. او در میان فرزندانش که همگی اهل موسیقی، ادبیات و فرهنگ هستند، 4 فرزند نابینا داشت که جملگی را به مرتبهای بالا رساند. این 4 فرزند نابینای استاد همگی از مدارج بالای فرهنگی و موسیقایی برخوردارند و در حقیقت بهنوعی ادامهدهنده مسیر تعالیبخش پدر بودهاند.
جایگاه استاد گرگینپور در موسیقی قشقایی کجاست؟ ایشان بهترین و سرآمدترین نوازندگان حال حاضر سهتار قشقایی هستند و توانستهاند شاگردان زیادی را تربیت کنند.
با وجود اینکه استاد گرگینپور از هنرمندان شامل طرح تکریم است، آیا وزارت ارشاد در بخش تامین هزینههای بیماری به او کمک کرد؟ نهتنها کمک مالی نکرد، حتی یک شاخه گل هم برایش نفرستاد و احوال او را جویا نشد. در بین مسوولان و مدیران موسیقی کشور، تنها رضا مهدوی از این استاد بزرگ احوالپرسی کرد.نقش چنین افرادی در ماندگاری فرهنگ بومی ما چیست؟ اینها گنج هستند و باید مورد مراقبت و حمایت قرار گیرند. وقتی از چنین افرادی تجلیل شود، بقیه هم تشویق میشوند و در این مسیر قدم میگذارند اما متاسفانه اغلب اساتید، در تنهایی میمیرند. تازه بعد از مرگشان میآیند باغ هنرمندان درست میکنند. حبیب قشقایی به باغ و موزه سهتار بعد از خودش نیاز ندارد. حالا که زنده است، به امید و حمایت نیاز دارد
|