آلما یولو: بو مقاله‌ده بیر سیرا اورتوقرافی علامت‌لرینین ایشلندی‌یینه گؤره، اونو اوخوماق اوچون اؤزل فونت‌لار لازیم‌دیر. بو سوْرونو چؤزمک اوچون مقاله‌نی PDF فورمتینده ده اکله‌میشیک. مقاله‌نی PDF فورمتینده آلماق اوچون بورایا تیخلایین.
تاریخ بویو یاشایان دوٌنیا توٌرکلری نینگ بیر اؤنملی (مهم) و قدرتلی قوْلو قاشقایی توٌرکلری دیر کی ایرانیٌنگ گوٌنئیینده مینگلر ایل دیر کی یاشاماقدا دیٌرلار. بئله نظره گلیر کی اوْللار، انگ قدیم زاماندان بو اؤلکه ده یاشامیٌش و یاشاییٌرلار؛ چوٌنکو داغلار، چایلار، بولاقلار، کندلر، شهرلر و ایالتلری کی ایرانیٌنگ گوٌنئینده، و حتّی «ایران» کلمه سی نیٌنگ آدیٌدا توٌرکو سؤز دوٌر. ایندی قاشقاییٌلار فارس (پارت یا اشکانیلر کی توٌرکلر اجدادیٌ دیٌر)، خوزستان (غُزستان، غُز یا اوْغوز توٌرکلری نینگ یئری)، اصفهان، بوشهر (بوٌشوٌر، داغ و ایستی یئر)، بختیاری، کوه گیلویه و بوْیراحمد (چامیٌرلیٌ داغ و احمد بویروغو، احمد هدیه ائدن یئر)، هورموزگان (هورملو یئر، داغ و ایستی یئر)، کرمان (قیٌرمان، قیٌریٌملیٌ یئر، اگری یئر) و … ایالتلرینده ۳ تا ۴ میلیون توٌرک نوفوسویًنان یاشاییٌرلار. اوْلور دئیه نگ کی قاشقاییٌلار ایرانیٌنگ هامیٌ میللتلریندن اؤنجه و ایلری یانیٌ ۷۰۰۰ ایل بوندان قاباق بو ایالتلرده یاشامیٌش و یاشاییٌرلار؛ آما تاجیکلر (ایندیکی فارس دیللی خلق) ۲۹۰۰ ایل بوندان قاباق ایرانا گلمیشلر و اوْللاریٌنگ اوّلکی اؤلکه لری تاجیکستان و افغانسان ایمیش کی ایرانا مُهاجرت ائدمیشلر و اسلام زامانیٌندا کی ساسانیلر حاکمیتی تامام اوْلور، تاجیکلر اؤزلرینی توٌرکلره (ایرانیٌنگ گوٌنئیینده کی قاشقاییٌلار کی پارت قبیله سیندن ایمیشلر) منسوب ائدیرلر تا عرب هوٌجوموندن قوْرتارالار؛ ائله بو خاطره اسلام زامانیٌندان سوْرا تاجیکلر اؤزلرینی پارت، پارس یا فارس بیلدیلر و پارس آدیٌیًنان ایرانیٌنگ گوٌنئیینده قاشقاییٌلاریٌنان بیرلیکده یاشادیٌلار و پارت آدیٌدا اوْندان سوْرا پارس یا فارس اوْلدو؛ ائله ایندیده قاشقاییٌلار تاجیکلره پارس یا فارس دئمزلر و هئچ وختده دئمه میشلر؛ بلکه اوْللارا تات یا تاجیک دئییرلر؛ اگر تاجیکلر پارس (بو گوٌنکوٌ تاجیک دیللیلر) اوْلسایدیٌلار، ایندیکی تاجیکستان و افغانستان اؤلکه لری نینگ بیری آدیٌ پارس یا فارس ایٌدیٌ و یا ایرانیٌنگ یزد و کرمان ایالتلریکی تاجیکلر چوْخ دورلار، آدلاریٌ پارس ایٌدیٌ نه ایرانیٌنگ گوٌنئیی کی انگ قدیم زاماندان توٌرک ائللری یئری دیر. گؤرمه لی و بیلمه لی ییک کی من اؤزوم کی توٌرک و تاجیک (فارس) دیلی باره سینده تحقیق ائدمیشم، متوجّه اوْلموشام کی پهلوی یا پرتَوی کلمه لری کی حقیقتاً پارتلار دیلی ایمیش، توٌرکجه دیر مخصوصاً قاشقایی توٌرکجه سی دیر نه فارسجا؛ متأسفانه ایراندا هلز بو مسأله آچیٌلمامیٌش و دوْغرو تحقیق اوْلونمامیٌش دیٌر. پارتلار (اشکانیلر، گوٌنئیده کی توٌرکلر) زامانیٌندان ایندی یه قده ر توٌرکلرینگ دیلی، فولکلورو، فرهنگی، موسیقیسی و … تاجیکلره چوخ اثر قوْیموش و اوْللاریٌنگ دیللری، موسیقیلری، فولکلورلاریٌ و … توٌرکلشمیش و بللی و اؤنملی بیر دیل، موسیقی، فولکلور و … اوْلموش دور؛ ائله کی ایران تاجیکلری ایندی هامیٌسی اؤزلرینی فارس بیلیرلر و حتّی افغانستان و تاجیکستان تاجیکلرینه ده بئله آنگلادیٌرلار کیٌ اوْلاردا اؤزلرینی فارس یا پارس بیلسینلر. (بیر گوٌن افغانستان ایشچیلریندن کی شیرازدا ایشلیرلردی، سوروشدوم : سیز افغانستانیٌنگ هانسیٌ میللتیندننگیز؟ توٌرک، تاجیک یا پشتو؟ دئدیلر بیز تاجیکک؛ آما افغانستان حاکیٌملاریٌ دئییر کی بیز پارساک؛ حکومتچیلر بیزه پارس دئییرلر؛ آما بیز اؤزوٌموزو تاجیک بیلیریک.) «تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل». هر حالدا شاه عبّاس صفوی زامانیٌندا کیٌ تبریز باشکندلیکدن دوٌشدوٌ و اصفهان شهری باشکند اوْلدو، ایرانداکی تاجیکلر بیر آز گوٌجلندی و اوْللاریٌنگ دیللری ایرانیٌنگ گوٌنئیینده آرتیٌق رایج اوْلدو؛ تا کیٌ قاجارلار حاکمییتی باشا چاتاندا و پهلوی رژیمی ایش باشیٌنا گلنده، اینگیلیس استعماری هامیٌ گوٌجوٌنوٌ تورکلری داغیٌتماق اوچون صرف ائتدی؛ اؤزللیگینن (مخصوصاً) قاشقاییٌلار کی اوْ زاماندان قاباق اینگیلیس و پرتقال مُهاجملرینن نئچه کرَز ساواش ائدیب و اوْللاریٌ مغلوب ائدمیشدیلر؛ ائله بو خاطره اینگیلیس پهلوی رژیمی زامانیٌندا هامیٌ گوٌجوٌنوٌ ایشه سالدیٌ تا قاشقاییٌلاریٌ مغلوب ائتدی؛ اوْندان سوْرا قاشقاییٌلاریٌنگ یایلاقلاریٌ، قیٌشلاقلاریٌ، شهرلری، کندلری، داغلاریٌ، چایلاریٌ، بولاقلاریٌ، زراعت یئرلری و … اللریندن چیٌخدیٌ و تاجیکلر اوْللار یئرینه حاکمییته یئتیشدیلر و بو حاکیٌملار خفقان و باسقیٌلیٌغیٌنان ایندی یه قده ر داوام ائدمیشلر. قاشقایی توٌرکلری عموماً ایکی بؤلوٌمه بؤلونور :
۱- کؤچری ائللر : بو ائللر یای گوٌنلری یایلاغا و قیٌش گوٌنلری قیٌشلاغا گئدیرلر و کؤچری حالدا یاشاییٌرلار؛ بو کؤچری ائللر ایکی بؤلوم دوٌر : الف) اوْ ائللر کی انگ قدیمدن یانیٌ سومرلر (چامورلار) دووًروندان ایندی یه قده ر ایرانیٌنگ گوٌنئیینده یاشاییٌب و یاشاماقدا دیٌرلار. ب) کؤچری ائللری کی آیریٌ – آیریٌ و باشقا اؤلکه لردن گلمیشلر و ایرانیٌنگ گوٌنئیینده کی توٌرکلرینن بیرلشمیش و قاشقاییٌ اوْلموشلار؛ بو ائللرینگ چوْخو آذربایجان، توٌرکییه، قفقاز، چین، ازبکستان، قیرقیزستان، ترکمنستان، سوریه، شام و … دن گلمیشلر کی بو مطلبلری گؤرسدن آرتیٌق آشیٌقلار شعرلری دیر کی هر قبیله اینن اؤز اؤلکه لریندن کؤچوٌب گلنده، بو شعرلری سازیٌنان و سؤزوٌنن چالمیٌشلار و دئمیشلر و ایندیده بو شعرلر قاشقاییٌلار ایچینده دئییلیر و سازیٌنان چالیٌنیٌر؛ مثلاً آشاقداکی شعرلره دقّت اوْلونسا، بیلره ک کی بو کؤچری ائللر هانسیٌ اؤلکه دن گلمیشلر : * صابا قوْنداک استامبولـونگ دوٌزوٌنه قــــوش آتـــاراک اؤردگینـه * آچدیٌم اوْتاغیٌنگ آغزیٌنیٌ گؤردوٌم توٌرکمنینگ قیزینی اگیلدیم اؤپدوٌم اوٌزوٌنوٌ یاتمیٌش اوْیانمـاز اوْیانمــاز * بو یوْل گئـدیر تبریــزه قنـــاتی ریــــزه ریــــزه خُدام بیر یوْل وئر بیزه بیــز گئـده ک اؤلکه میزه * ساراییٌـل گردنیـم گیـردی بو باغا اوْنـونگ عصمتینــدن گوٌلــه نور یاغا داراییٌب تئللــرین تؤکوٌب دیٌــرناغا هــاوا ائــدیب هشترخانـــدان گلایـور * آرزولوم (ارض روم) داغیٌدیٌر آلچاق اوٌجه لر کؤچن بازیٌرگان دیٌر قونان خوجـه لر یار آیری دوٌشه لی یاتمــام گئجـــه لر نه موشکول حال اولور یــار آیریٌلیٌغیٌ و یا : * آرزولــوم داغیٌنــدا بیـر قوش اوْلایدیٌم گلیب گئدنینن یوْلــداش اوْلایدیٌم بیر بیلن کیمسه یًنن سیٌرداش اوْلایدیٌم باخام گؤرم یار اؤلکه سی هاندا دیٌر
و خولاصه : * ایرانـدان، تورانــدان، چیــن گؤزَللری گورجوستانیٌنگ آغیٌـر-آغیٌـر ائللـری باهاریٌنگ فصلی نینگ قوْنچا گوٌللـری شئیدا بولبوللاریٌ قوربانیٌنگ سنینگ
۲- قاشقاییٌلاری کی ایالتلرده، شهرلرده، کندلرده، داغلاردا، بولاقلار اوٌستوٌنده و … قالمیٌشلار و کؤچمه میشلر و قدیم زامانلاردان قالاریٌ اوْبالار و آبادیلرده یاشامیٌشلار و قالاریٌ ائللر آدلانمیٌش دیٌر؛ بو قالاریٌ ائللره «قالاج» یا «خالاج» دئییرلرمیش؛ خالاج کلمه سینه خَلَج، خَلِج، خلیج و …ده دئییلمیش کی خلیج ایندی کؤرفز معناسیٌندا دیٌر و خلیجِ فارس اصلینده پارتلاریٌنگ قالان ائللری معناسیٌندا دیر کی بو ائللر کؤرفز و دنگیزینگ قیٌراغیٌندا یانی ایرانیٌنگ گوٌنئیینده قالارمیٌشلار و بیز بو گوٌنده گؤروٌروٌک کی ایرانیٌنگ گوٌنئیینده کی شهرلر، کندلر، چایلار، داغلار و … هامیٌسی توٌرکو آد دیٌر کی پهلوی زامانیٌندان بری چوخونونگ آدیٌ دئییشیلمیش کی اگر ایندی هامیٌسی یازیٌلسا بیر سؤزلوٌک کیٌتابیٌ گره ک یازیٌلا؛ آما بیز بوردا فقط بیر نئچه بو شهرلردن آد آپاریب و معناسیٌنی یازاراک کی اصلی معنالاریٌ بیلینسین: شیراز : شئر (آسلان) + آز = آس (بیر توٌرک قبیله سی نینگ آدیٌ) که شئراس = شیراز : آس قبیله سی کی آسلان تکین جسور دور. بوٌشوٌر (بوشهر) : قاشقایی توٌرکلری بوشهره بوٌشوٌر دئییرلر و بوٌشوٌر (داغ یئر، ایستی و یاندیران یئر) بوٌشوٌرمک = بیشیرمک = پیشیرمک مصدریندن دوٌزَلمیش دیر. کازیٌران (کازرون) : بو کلمه توٌرک دیلینده کازماک = قازماق مصدریندن دیر کی کازیٌرغان (یئری کی قازیٌلمیٌش، چوقور یئر) ایمیش و قاشقاییٌلار کازیٌران دئییرلر؛ آما تاجیکلر کازرون یازمیٌشلار. قیر : قیر کلمه سی بیر توٌرکوٌ کلمه دیر کی معناسی سینیر (مرز) دیر؛ بو مکان کی ایندی شهر دیر، اویغور و اوغوز توٌرکلری نینگ مرزلری ایمیش. یاسوج : بو کلمه اصلینده یاستی اوٌج = یاستیج = یاسیج ایمیش کی ایندیده یاسیج دئییلیر؛ ۶۰ ایل بوندان قاباق بوردا اصلا شهر یوخوموش و بیر منطقه و بیر کوٌچوٌک کند ایمیش کی علی اکبر دهخدا اؤز سؤزلوٌگوٌنده یازیر : «یاسوج = یاسیج نام روستایی از دهستان اردکان فارس.» و بو منطقه ده آغاجلاری وار دیٌرکی اوْللاردان اوْخ یاپیٌلیٌرمیش و بو اوْخلارینگ اوٌجونو یاستی ائدرمیشلر؛ بو خاطره او منطقه نینگ آدیٌ یاستی اوٌج = یاستیج = یاسیج قالمیٌش و ایندی یاسوج یازیٌلیٌر. گج کور اوغلو (گچساران) : قاشقایی توٌرکلری گچساران (دو گنبدان) منطقه سینه گچ کوْر اوغلو (گج کوْر اوغلو) دیه رلردی، رضا شاه زامانیٌندان سوْرا آدیٌ گچساران اوْلموش دور؛ گچ کوْر اوغلونونگ گوٌنئیینده داغ اوٌستوٌنده بیر بؤیوٌک مزار وار کی قاشقاییٌلار دئییرلر کوْر اوغلو مزاریٌ دیٌر؛ ائله بو خاطره کوْر اوغلونونگ بو منطقه ده یاشاماغیٌنا اینانیٌرلار و منطقه نینگ آدیٌدا قدیم زاماندان بری گج کوْر اوغلو اوْلموش دور کی ایندی گچساران یازیٌلیٌر. بورازگان (بُرازجان) : بُرازجان آدی اصلینده وورازگان (ساواش یئری، ساواش مئیدانیٌ) دیٌر کی قاشقاییٌلار بورازگان و تاجیک دیلینده بُرازجان اوْلموش دور. آباده : آباده کلمه سی توٌرک دیلینده کی اوْبا = اوْوًا (آبادی) کلمه سی اینن بیر دیر کی بو شکیللره چیٌخمیٌش دیر : اوْبا ← اوْباد ← آباد؛ آباده (آباد + ه (اک) = آباد یئر) یانیٌ یئری کی آباد دیٌر معناسیٌندا دیٌر. فیروزآباد : فیروزآبادیٌنگ انگ قدیمکی آدیٌ قور ایمیش کی قاشقایی توٌرکجه سینده باتلاق معناسیٌندا دیٌر و بیلیریک کی فیروزآبادیٌنگ انگ قدیمکی یئری اردشیر بابکان کاخیٌ دیر کی اوْردا بیر بؤیوک بولاق واردیٌر کی هم بولاق دیٌر و هم باتلاق؛ قور کلمه سینه گور یا جوردا دئییلمیش و یازیٌلمیٌش دیٌر؛ ایندیکی آدیٌدا فیروز آباد دیٌر کی فیروز یا فِرِز قاشقایی دیلینده بیر بیتگی آدیٌ دیٌر کی بو بیتگیدن اوْ منطقه ده چوْخ وار دیٌر؛ ائله بو خاطره بو منطقه نینگ آدیٌ فِرِز اوْبا یا فیروز آباد اوْلموش دور. گُمبرون (بندر عبّاس) : بندر عبّاس کی بندرِ گُمبُروندا دئییلمیش دیر قاشقایی دیلینده قومبورون (بورون یا داماغا کی قومدان یاپیٌلمیٌش) دیٌر کی اوْندان سوْرا گومبورون و گُمبُرون دئییلمیش و پرتقاللیٌلار اوْرایی ایشغال ائدندن سوْرا، شاه عبّاس زامانیٌندا گئری آلیٌندیٌ و آدیٌ بندرِ عبّاس اوْلدو. مردشت (مرودشت) : مر کلمه سی توٌرک دیلینده گؤزَل و گؤرمه لی یئر، یاخشی و باخیٌشلی یئره دئییلیر؛ مثلاً : مراغه، مراوه، مراوه تپه، مره غئی، مرند و … هامیٌسی یئرلر آدیٌ دیٌر کی گؤرمه لی و گؤزَل دیرلر؛ البته قاشقاییٌ دیلینده مر کلمه سی یوٌز = اوٌز = ۱۰۰ معناسیٌندا دا دیٌر کی بو خاطره قاشقایی دیلینده مردشت کلمه سی ایکی معنا واریٌ دیٌر. ۱- گؤزَل و باخیٌشلی دشت. ۲- یوٌز دشت، دشت یا چؤلوٌ کی چوْخ گئنیشلی و گئنگ اوْلا. تاجیک ادبیاتیٌندا مردشت کلمه سینی مرودشت یازمیٌشلار و دئییرلر. اِقلید : هم قاشقاییٌلار و همده تاجیکلر بو شهر و منطقه نینگ آدیٌنا ایلقید دئییرلر کی قاشقایی دیلینده معناسیٌ سراب = سراپ = سو باشیٌ دیٌر؛ ایلقید کلمه سی ایقلید و اِقلید اوْلموش دور. چیٌغا (صُغاد) : صُغاد شهری بیر کوٌچوک داغ آیاغیٌندا دیٌر کی توٌرکلر کوٌچوک داغا چیٌغا یا چیٌخا دئییرلر؛ هلزده قاشقاییٌلار و تاجیکلر کی اوردا یاشییٌرلار، بو شهره چیٌغا یا چوْغا دئییرلر؛ چیٌغا = چیٌخا = چوْخا (اوْ داغ کی باشیٌنا گئدمک چتین دئییل و راحاتلیٌغا انسان اوٌستونه چیٌخا بیلر، کوٌچوک داغ، تپه) ایرانیٌنگ گوٌنئیینده نئچه داغ یا تپه آدیٌ دیٌر کی هامیٌسی قاشقاییٌلار منطقه سینده دیر. هر حالدا بو شهرلرینگ ساییٌسی چوخ چوخ دور کی اوْلماز هامیٌسیٌنی بیر مقاله ده یازانگ؛ آما بیز بوردا نئچه شهر آدیٌنا فقط ایشاره ائدَرَک تا بیلینه کی بو آدلار هامیٌسی توٌرکو سؤز دور : قوموشا (قمشه، شهرضا)، اوروجون (بروجن، شهر یئری، اوْ یئری کی شهر بینا اوْلونموش)، تاغان (دهاقان، اوْراکی تاق آغاجیٌ وار، تاق بیر آغاج آدیٌ دیٌر)، سوٌموٌروم (سمیرم، سومرلر یئری)، چُغادَک (تپه لی یئر، کوٌچوک داغلی یئر)، ارسنجان (ارلر و کیشیلر اؤلومه گئدن یئر)، آغاجاری (ارلر و کیشیلری کی آغاج یییه سی دیر)، بایرام (بیرم، گؤزَل و گؤرمه لی یئر) و … متأسفانه تاریخچیلر و سیّاحلار قاشقاییٌلاریٌنگ قالان ائللری یانیٌ خالاجلاردان آدآپارمامیٌشلار؛ چوٌنکو قاشقاییٌلاریٌنگ کؤچری ائللری آرتیٌق چالیٌشان و جسور ایمیشلر، آرتیٌق گؤزه گلمیش و تاریخچیلر فقط کؤچری ائللری قاشقاییٌ بیلمیشلر و بیلمزلیکدن قالاری ائللری کی شهرلر و کندلرده یاشامیٌشلار، تاجیک حیس ائدمیشلر و اوْللاری تاجیک بیلمیشلر؛ بو مسأله رضاشاه زامانیٌندان ایندی یه قده ر آرتیٌق جانلانمیٌش و گوٌنئی توٌرکلری نینگ چوْخو تاجیک دیللی اوْلموشلار؛ بیر یاندان داهیٌدا چوٌنکو قاشقاییٌلاردا نه تلویزیون وار و نه رادیو، باشارمامیٌشلار اؤز دیللریندن، فرهنگلریندن، فولکلورلاریٌندان دفاع ائده لر. بیز اوٌموٌد واریٌمیٌز کی آنا یاسا (قانون اساسی)نیٌنگ ۱۵ یمکی اصلی اجرا و عملی اوْلونا تا قاشقاییٌلاردا باشارا اؤز دیللرینی، فولکلورلاریٌنی، فرهنگلرینی و … ساخلادالار.
— آلما یولو
سلام دوستان هرچه سریعتر به این آدرس مراجعه کنید
http://fans.football3.ir/registration و با وارد کردن کد ملی درست خود که الزامی است نام خود را به عنوان هوادار تراکتور ثبت کنید این یک فرصت عالی برای نشون دادن پرهوادار بودن مون هست کد ملی باید درست باشه یادتون نره
قاشقای لار آزربایجانین بیر آیری دوشموش بدنیین بیر پارچاسی دیر.
قاشقای کونلوموزده یاشایار هر زامان.
ساغ اولون اسن قالین