شاعران و اشعار ترکی قشقایی -۱

شاعران و اشعار ترکی قشقایی -۱

http://ghashghaietribe.persianblog.ir/post/153/

ماذون بزرگترین سخن سرای قشقایی

در میان شاعران ایل قشقایی که بیشتر آنان گمنام می باشند و هیچ کدام دیوان یا اثر ادبی مکتوبی ندارند دو شاعر بیشتر شناخته شده و اشعار آنان زینت بخش محافل قشقایی است و کمتر کسی را در ایل می توان دید شعری از اینان از بر نداشته باشد یکی از این شاعران ه میرزا ماذون و دیگری یوسفعلی بیگ معروف به یوسف خسرو می باشند.

محمد ابراهیم فرزند سید علیرضا متخلص به ماذون بزرگترین سخن سرایان قشقایی در سال 1246 هجری قمری از مادری از طایفه عمله به دنیا آمده است و در سال 1313 هجری قمری در شهر شیراز وفات یافته و در بقعه متبرکه شاهزاده منصور مدفون است .

و اما اشعاری چند از این شاعر بزرگ :

وادی محنت 

وادی محنت ده من اولدوم مجنون      **        وادی محنت من مجنون شده ام               

کیمه دیم بو دیوانا دردمه              **           به که گویم این درد دیوانه ام

یارونگ هجرانوندان باغرم اولده خون **      زهجر یار خون گشته  جگرم                 

دمگ اولماز هر نادانا دردمه            **     به هر نادانی نتوان  گفت این دردم

 او بولبول که آیره دیشده گولندن  **      بلبلی که از گل خویش جدا می افتاده                     

دایم ناله چکر هجران الیندن           **    همیشه زدست هجران ناله سر داده

باد صبا زندانی لر دیلندن                **           باد صبا از زبان زندانیان                       

بیر بیان اد گلستانا دردمه            **           به گلستان- دردم را کن بیان                      

 طاقتم کسلب آرامم یوخ دور     **            طاقتم بریده و آرامشی ندارم                   

خوش گینم گچیب دور همدمم یوخ دور **  روزهای خوبم سپری شده و همدمی  ندارم

من که سر سوزمه محرمم یوخ دور   **      برای راز دل خویش محرمی ندارم           

قوی بیلمه سون هچ بیگانا دردمه   **   باشد که هیچ نا آشنایی زین درد آگه نشود  

بولبول شوقی گول باغوندان تکنمز  **    هرگز شوق بلبل از باغ گل تمام نمی شود   

عشقن شوره دماغندان تکنمز    **        و شور عشقش هیچ گاه تمام نمی شود    

ماذون سوزه دمه گنان تکنمز    **         ناله های ماذون با گفتن تمام نمی شود     

گورگ یازام داستانا دردمه      **         باشد که دردم در داستان ها نوشته شود    

 

حسرتله بولبول

دوقوز آی حسرتله شیدا بولبولام     **      نه ماه  همچو شیدا بلبل  حسرت زده ام من  

غنچه دان آچولماز گول لاروم منم   **           زغنچه باز نمی شود این گلهای من  

نه خیال ایلایام دانوشام گیلم          **     نه در اندیشه نه درسخن و نه در خنده ام من فلک اوزاق سالموش یول لاروم منم  **      روزگار به درازا کشیده  همه راه های من   

صیاد اولدوم یار طوروما دوشماده  **          صیاد شدم اما یاری اسیر نشد در تور من   سیلاب کیمنگ گوزوم یاشه جوشماده **  چه اشک هایی چو سیل روان نشد از دیدگان من

آرزوسون چوخ چکدم آخر آشماده  **     در آرزویش چه رنج های بی حاصل نکشیدم من

  صراحی گردنه قول لاروم منم      **       نرسید به   گردن مرمر و بلورینش دستهای من

آخر گدر یامان سودادان سرم         **       آخر در  سودای سختش بر باد رود این سر من

 داغولور تفرقه اولور دفترم          **          زهم پاشیده و درهم شود این دفتر عمر من

اوز یامان بختم دان واردور خبرم    **          زبخت بد و پریشان خویش با خبرم من

یتمز دامانونا ال لرم منم               **            به دامنش هرگز نرسد این دستان من      

ماذونم غربتده ایتده نشانوم            **            ماذونم و گمشده است نشان من

 هاردا گزم هارا اولا مکانوم          **             کجا  بگردم، و کجا شود مکان من

ورمدی مرادوم آلماده جانوم          **              مرادم   نداد وهمچنان نگرفت جان من

 هیچ ایگید گورمه سین گون لاروم منم **     هیچ جوانمردی نبیند همچون روزگار من

(ترجمه به فارسی از نویسنده است که باید اشکالات آن را ببخشید)